Τρεις μήνες διορία δίδεται σε αυθαιρετούχους προκειμένου να μεταφέρουν στον νέο νόμο (4178/2013) δηλώσεις τακτοποίησης αυθαιρέτων που έγιναν με την παλαιά ρύθμιση (4014/2011) και έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές ή βρίσκονταν σε κατάσταση αρχικής υποβολής. Ειδικότερα, σύμφωνα με την εγκύκλιο εφαρμογής του νέου νόμου για την αντιμετώπιση της αυθαίρετης δόμησης που εξέδωσε σήμερα, Τετάρτη, το υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ), έχουν περιθώριο να τακτοποιήσουν τις εκκρεμότητες ως τις 6.2.2014.
Πάντως, με την εγκύκλιο γίνεται σαφές ότι με τον νέο νόμο μπορούν να νομιμοποιηθούν αυθαίρετες κατασκευές ή αυθαίρετες αλλαγές χρήσης, αποκλειστικά σε κατοικίες, στην περιοχή του Υμηττού, εφόσον υφίστανται προ της ισχύος του από 14.6.2011 Προεδρικού Διατάγματος «Καθορισμός μέτρων προστασίας της περιοχής του όρους Υμηττού και των Μητροπολιτικών Πάρκων Γουδή-Ιλισσίων».
Η συγκεκριμένη ρύθμιση πιθανώς αφορά τα κτίσματα που βρίσκονται στα σημεία όπου η ζώνη προστασίας Υμηττού επεκτάθηκε με το διάταγμα του 2011 (προς την περιοχή της Παιανίας, των Γλυκών Νερών κ.α.). Επίσης, μπορεί να εφαρμοστεί και σε κατοικίες οι οποίες ενώ είχαν χτιστεί στα όρια της ζώνης προστασίας Υμηττού, βρέθηκαν εντός όταν έγινε η ψηφιακή αποτύπωση.
Επιπλέον στην εγκύκλιο, μεταξύ άλλων, τονίζεται ότι δεν μπορούν να νομιμοποιηθούν, ή να τακτοποιηθούν για κάποια χρόνια αυθαίρετες κατασκευές που βρίσκονται σε όχθη, παλαιά όχθη και παρόχθια ζώνη λιμνών (όπως ορίζονται στο άρθρου 1 του Ν. 2971/00) καθώς και μέσα σε ρέμα.
Το ΥΠΕΚΑ διευκρινίζει ακόμη ότι είναι δυνατή η περαίωση από την Υπηρεσία Δόμησης της διαδικασίας υπαγωγής αυθαίρετης αλλαγής χρήσης στον νόμο 3843/10 (νόμος ημιυπαίθριων), αλλά μόνο στις εξαιρετικές περιπτώσεις που το ανείσπρακτο πρόστιμο είναι μικρότερο των 50 ευρώ.
Διευκρινίσεις για πληθώρα ζητημάτων
Το ΥΠΕΚΑ προχώρησε στην έκδοση της εγκυκλίου κατόπιν ερωτημάτων που κατέθεσαν ιδιώτες, μηχανικοί και υπηρεσίες. «Εκδώσαμε σήμερα νέα εγκύκλιο εφαρμογής προς τις αρμόδιες υπηρεσίες σε όλη τη χώρα, για να αποσαφηνιστούν όλες οι λεπτομέρειες και τα μέχρι στιγμής ερωτήματα, όσο απλά και αν ήταν. Θέλω να τονίσω την ουσιαστική συμβολή των μηχανικών στις ενημερωτικές ημερίδες που πραγματοποιούμε, καθώς τα περισσότερα από τα ερωτήματα που απαντάμε με τη σημερινή εγκύκλιο έχουν προκύψει από τον επιτόπιο διάλογο μαζί τους, κατά τη διάρκεια των μέχρι σήμερα ημερίδων» σημειώνει ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος κ. Σταύρος Καλαφάτης.
Ειδικότερα στην εγκύκλιο περιλαμβάνονται διευκρινίσεις για πληθώρα ζητημάτων όπως:
- Σε περίπτωση ατόμου που εμπίπτει σε περισσότερες από μια ειδικές ομάδες πληθυσμού που δικαιούνται μειώσεις προστίμων επιλέγεται η πιο συμφέρουσα για τον πολίτη.
- Όσον αφορά τις εκπτώσεις στις ειδικές ομάδες του πληθυσμού, ειδικά για τις περιπτώσεις που η κύρια ή η δευτερεύουσα κατοικία έχουν επιφάνεια μεγαλύτερη από την προβλεπόμενη, τότε σε ένα φύλλο καταγραφής υπολογίζεται το ενιαίο ειδικό πρόστιμο με τους μειωτικούς συντελεστές για την αυθαίρετη επιφάνεια εντός των περιοριστικών ορίων και σε άλλο φύλλο καταγράφεται η επιπλέον επιφάνεια χωρίς μείωση του προστίμου.
- Η ιδιότητα του τριτέκνου αποδεικνύεται και με το πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης.
- Η ιδιότητα του πολύτεκνου αποδεικνύεται και με το πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης ή/και με αντίστοιχο πιστοποιητικό αρμόδιας αλλοδαπής αρχής, συνοδευόμενο από πιστοποιητικό της Ανώτατης Συνομοσπονδίας Πολυτέκνων Ελλάδος.
- Κατά τη διαδικασία υπαγωγής ο ιδιοκτήτης καταθέτει υπεύθυνη δήλωση για την ημερομηνία ολοκλήρωσης της αυθαίρετης κατασκευής, ή εγκατάστασης της αυθαίρετης χρήσης. Ο εξουσιοδοτημένος μηχανικός περιγράφει στην τεχνική έκθεση την αυθαίρετη κατασκευή ή την αυθαίρετη χρήση μόνον ως προς το εμβαδόν και τη χρήση. Σε κάθε περίπτωση ο μηχανικός υποβάλλει αεροφωτογραφίες ή δημόσια έγγραφα από τα οποία αποδεικνύεται ο χρόνος κατασκευής του κτιρίου.
- Σε περιπτώσεις κληρονομιάς ακινήτων με αυθαιρεσίες, όταν στο έντυπο Ε9 του αποβιώσαντος αναφέρεται η αυθαίρετη κατασκευή και ο χρόνος κατασκευής της, τότε θεωρείται δημόσιο έγγραφο από το οποίο αποδεικνύεται ο χρόνος ολοκλήρωσης της κατασκευής ή ο χρόνος εγκατάστασης της χρήσης.
- Σε περίπτωση που έχει μεταβιβαστεί αυθαίρετη κατασκευή ή αυθαίρετη αλλαγή χρήσης η οποία έχει ρυθμιστεί με τον Ν. 4014/11, τη διαδικασία υπαγωγής της δήλωσης στον Ν. 4178/13 μπορεί να κάνει ο νέος ιδιοκτήτης.
- Αυθαίρετες κατασκευές και αυθαίρετες αλλαγές χρήσης προ της 28.7.2011, μετά την υπαγωγή τους στον Ν. 4178/13 εξαιρούνται της επιβολής κυρώσεων και δεν οφείλονται αναδρομικά βεβαιωμένες ασφαλιστικές εισφορές, οποιοσδήποτε φόρος και οποιασδήποτε μορφής πρόστιμα και τέλη (ύδρευσης, καθαριότητας, αποχετευτικά τέλη κτλ.). Τυχόν ήδη καταβληθέντες φόροι, τέλη και πρόστιμα δεν αναζητούνται. Η αναδρομική απαλλαγή για κατασκευές που νομιμοποιούνται με τον 4178/13 λήγει στις 8.8.2013, ενώ για όσες έχουν ολοκληρώσει τη διαδικασία τακτοποίησης με τον 4014/11 λήγει στις 21.9.2011.
- Από την έναρξη ισχύος του νόμου 4178/2013 επιτρέπεται η εκτέλεση εργασιών με έγγραφη ενημέρωση της Υπηρεσίας Δόμησης (κατά τα οριζόμενα στην παρ. 3 του άρθρου 4 του Ν. 4178/13). Επομένως καταργείται κάθε σχετική διάταξη της υπ' αριθ. οικ. 9070/12.2.2013 υπουργικής απόφασης «Τροποποίηση του Τεύχους Τεχνικών Οδηγιών Εφαρμογής του Ν. 4067/12 (Νέος Οικοδομικός Κανονισμός)».
Στην εγκύκλιο περιλαμβάνεται επίσης συγκεκριμένο υπόδειγμα έγγραφης ενημέρωσης της Υπηρεσίας Δόμησης για τις εργασίες που επιτρέπονται σε όσα ακίνητα έχουν ενταχθεί στον νόμο 4178/2013.